17 Mayıs 2009 Pazar

the sheltering sky (1990)...


''çölde çay'' ya da orjinal adıyla ''esirgeyen gökyüzü''...

''...çünkü ilkbaharın ben çocukken nasıl koktuğunu bir kez daha duyabilmek için hepsini baştan sona yeniden yaşamaya razı olabileceğimi anlamıştım....''
''çölde çay, p.bowles, sf:13''

yönetmenliğini bernardo bertolucci’nin yaptığı ve mark peploe’nin kurguladığı 1990 yapımı bu film ; 1910 yılında amerika’da doğan ve hayatının büyük çoğunluğunu fas’ta geçirmiş yazar paul bowles’in ''çölde çay'' adlı romanından uyarlanmış sinema sahnesine .
filmde başrol oyuncuları port, kit ve tunner’in afrika’ya olan yolculukları anlatılır. kit ve port yaklaşık on yıldır evlidir , ancak ilişkilerinde soğumakta olan bir şeylerin farkındadırlar.
afrika’ya yaptıkları yolculukta aslında birbirlerine olan mesafelerinin yerine , yeni ve heyecanlı duygular yerleştirmektir. ancak bu cesaretsiz iki avrupalı , bağlanmaktan korktukları gerekçesiyle yeni heyecanlara da kapalıdırlar. bu nedenle kit ve port’un ortak arkadaşı tunner'ı da
yanlarında götürürler. tunner ile kit arasındaki gizli ve sıkıntılı ilişki bir süre sonra port ve kit’in hayatında önemli değişikliklere sebep olacaktır.

bowles ''çölde çay''ı , ''çölün ortasında kendine acıklı bir batı kalesi kurma çabasında olan bir çiftin hüzünlü öyküsü'' olarak yorumlamıştır. bertolucci’nin yönetmenliğini yaptığı filmde ise bu acıklı durum kuzey afrika kentlerinin ve ikliminin acımasızlığıyla birleşerek seyirciyi çölün ortasına çekiyor. kadın-erkek ilişkilerinin şekillendirdiği film ; birey olabilmeyi, bir ilişkide bağlılığı , sadakati ve sevgiye rağmen hürlüğü kendince yorumluyor. tabuları alt üst edecek bir film olmasa da kurgusu ile seyirciyi başka bir dünyanın var olduğu gözler önüne seriyor . 1.dünya savaşı’ndan hemen sonrasındaki dönemi de yansıtan ''çölde çay'' tarihsel gerçekliğiyle de kuzey afrika kentleri hakkında bizi yeniden düşünmeye itiyor.

filmde en önemli eksiklik çölde çay hikayesinin anlatılmaması denilebilir. lakin , hikayeyi merak ediyorsanız kitabı okumanız gerekecek. gerçi filmin orjinal adı çölde çay olarak geçmiyor. belli ki yönetmen çölde çayı değil gökyüzünün esirgediğini anlatmak istemiş. çünkü filmin orjinal adı ; ''the sheltering sky'' yani esirgeyen gökyüzü .

ayrıca birçok sahnede ortaya çıkıp hikayeyi anlatan paul bowles , doğu mistisizmine büyük destek olmuş. yazarın ağzından güzel bir film. acıyı sevenler için...

sunu : ''lepistes''


Hiç yorum yok:

birleşin...

çıktı bir gün bir aydın sakalları arasında saklanmış ağzıyla konuştu işçilerle anlattı gerçeği dedi ben memnunum hâlimden ama üzüyor beni s...